Σίταινα

Στο δρόμο για την Καστάνιτσα (από την ορεινή Μελιγού), 5 χλμ. μετά τον Πλάτανο και 30 από το Άστρος, βρίσκεται η γραφικότατη Σίταινα, σκαρφαλωμένη στις πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 700 μ και στεφανωμένη  από πυκνό ελατόδασος. Αριστερά της είναι το φαράγγι του Λούλουγκα και δεξιά της, σε υψόμετρο 1934μ., η ψηλότερη κορυφή του Πάρνωνα, η “Μεγάλη Τούρλα”.

Το χωριό έχει παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια, και διασώζει  παλιούς μουλαρόδρομους, γραφικά πέτρινα αλώνια και πηγάδια. Είναι χτισμένο αριστερά και δεξιά μιας καταπράσινης ρεματιάς του Βρασιάτη, που το χωρίζει σε δύο συνοικίες, τον ελατοσκέπαστο Μαντζανά, κάτω από το καταπράσινο βουνό Ζηπουνιά, και το Γαλατά, στους πρόποδες του επιβλητικού Πλακιά.

Το πλούσιο δάσος της Σίταινας έχει χαρακτηρισθεί φυσικό μνημείο. Με πλούσια χλωρίδα από πανέμορφα έλατα,  καρυδιές, πεύκα και κέδρα, με πολλά είδη φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών, με παλιά μονοπάτια, εντυπωσιακά οροπέδια, με έντονα τα ίχνη μιας άλλοτε πλούσιας ανθρώπινης δραστηριότητας όπως αβεστοκάμινα, πηγάδια, χωματάλωνα, μαρμαράλωνα, πέτρινα καλύβι, στάνες και στρούγκες, μαγεύει τον επισκέπτη.

Η Σίταινα, μαζί με τον Πραστό και την Καστάνιτσα, υπήρξε ο πυρήνας της Τσακωνιάς. Η Τσακώνικη διάλεκτος συνεχίζει ακόμα και σήμερα να μιλιέται στο χωριό. Σημαντική ήταν η συνεισφορά του χωριού στον απελευθερωτικό αγώνα του ’21. Από εδώ καταγόταν ο Δημήτρης Καλιοτζής, πρωτοπαλίκαρο του Ζαχαριά, που ήταν το φόβητρο των Τούρκων, πριν πέσει λαβωμένος στη σπηλιά της Συκιάς, κάτω από το χωριό. Κατά την επανάσταση,  150 Σιταινιώτες εντάχθηκαν στα πρώτα στρατιωτικά σώματα, ενώ πλούσια ήταν η δράση πολλών Σιταινιωτών, όπως των  Θ. Ιωάννου ή Κρητικού,  Γ. Μπουρμά, Λ. Ασημακόπουλου, Κ. Λαλιώτη και άλλων.

Στο χωριό υπάρχουν περίπου 100 πέτρινα σπίτια με εντυπωσιακά μπαλκόνια και όμορφους κήπους που ακόμα διατηρούν την επιβλητικότητα και τη φυσιογνωμία μιας όμορφης αρχιτεκτονικής, που συνδύαζε την υψηλή αισθητική με τις λειτουργικές ανάγκες. Συμπαθητικές είναι οι δύο εκκλησίες του χωριού, ενώ δύο καφενεδάκια παραμένουν ανοικτά όλο το χρόνο.

Το χωριό έχει πολλά νερά. Μέσα σ’ αυτό βρίσκονται οι όμορφες βρύσες του Λεκάση, του Θεολόγου και του Λάκκου με τα κρυστάλλινα και πλούσια νερά τους, ενώ δεκάδες ακόμα πηγές, γύρω του, δροσίζουν τους περαστικούς και ποτίζουν τα περιβόλια, πριν καταλήξουν στις καταπράσινες ρεματιές του Βρασιάτη, συντρόφεμα και χαρά για νύμφες, νεράιδες και ξωτικά.

Κοντά στη Σίταινα βρίσκονται πολλά πανέμορφα οροπέδια, ιδεώδεις προορισμοί περιήγησης και οδοιπορίας. Το σημαντικότερο είναι του Προφήτη Ηλία, σε υψόμετρο 1665 μ, στη ρίζα των κορυφών της Μικρής και της Μεγάλης Τούρλας. Ένας καταπράσινος χορτοτάπητας καλύπτει το οροπέδιο αυτό που την άνοιξη και το καλοκαίρι μεταβάλλεται σε ένα μαγευτικό πολύχρωμο λουλουδότοπο. Το χειμώνα τα νερά από τα χιόνια και τις βροχές δημιουργούν εκεί μια μικρή λίμνη που κρατάει τα νερά της μέχρι το τέλος της άνοιξης. Εκεί βρίσκεται το λιτό εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία και δίπλα του πηγάδι με δροσερό, πόσιμο νερό. Η διαδρομή από το οροπέδιο μέχρι τη Σίταινα είναι μαγευτική και διαρκεί 3 ώρες. Περνά από του Παυλιούση, του Ντάνεση, τον Κάμπο, τα Πηγάδια, τα Χωματάλωνα και την Πήλιαινα.

Μια άλλη όμορφη διαδρομή είναι από τη Σίταινα στη Λεκά, όπου υπάρχει ένα δάσος με καρυδιές περιτριγυρισμένο από έλατα. Η πηγή της Λεκάς ξεπηδά μέσα από δύο κατάλευκους βράχους. Το χρώμα τους δίνει την ονομασία στην πηγή.

Ο δρόμος από το χωριό συνεχίζει ανηφορικά προς την Καστάνιτσα (6 χλμ.).

Ορειβατικές Διαδρομές

Η Σίταινα είναι ιδανική αφετηρία για ανεπανάληπτες ορειβατικές πορείες στον Πάρνωνα.Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ορειβατική διαδρομή είναι αυτή που διασχίζει το φαράγγι της Λιούτας και φτάνει στην κορυφή της Μεγάλης Τούρλας από όπου ξεκινά ο ποταμός Βρασιάτης. Ο ποταμός αφού συγκεντρώσει τα νερά της περιοχής δημιουργεί  το εντυπωσιακό φαράγγι του Λούλουγκα, που αποτελεί μια από τις ομορφότερες διαδρομές στην Ελλάδα. Στο φαράγγι σχηματίζονται δεκάδες μικροί καταρράκτες  και αναρίθμητες μικρές λίμνες ανάμεσα σε πλατάνια και καρυδιές. Αλλά το εντυπωσιακότερο φυσικό μνημείο είναι ο μεγάλος καταρράκτης που σχηματίζεται σε στένωμα, και του οποίου τα νερά πέφτουν από ύψος 30-40 μ. σχηματίζοντας μια μικρή λίμνη. Στα τοιχώματα των βράχων και των δύο πλευρών σχηματίζονται σπηλιές. Κατά μήκος του φαραγγιού σχηματίζονται πολλές εντυπωσιακές σπηλιές, όπως αυτές του Καραχάλιου και του Καλιοτζή.

Η διαδρομή συνεχίζεται σε ένα εξίσου εντυπωσιακό τοπίο, με ανάγλυφους σχηματισμούς, όμορφες λίμνες και πανύψηλους βράχους. Σε ένα κοίλωμα βρίσκεται το κάστρο της Ζάγγολης  και το ξωκλήσι της Παναγίας. Το φαράγγι του Λούλουγκα ενώνεται με το φαράγγι της Κουτουπούς και στη συνέχεια συναντά το φαράγγι της Μαζιάς. Το φαράγγι αυτό με τη σειρά του, μετά από μια άγρια και εντυπωσιακή διαδρομή, ενώνεται με το φαράγγι των Σπηλακίων και καταλήγει στο φαράγγι της Ζαμπάνιτσας. Το τελευταίο καταλήγει στον κόλπο του Αγίου Ανδρέα. Tο φαράγγι του Λούλουγκα προσελκύει κάθε χρόνο πολλούς ορειβατικούς συλλόγους και ομάδες περιπατητών.

Πηγή: arcadia.ceid.upatras.gr